Οικοσυστήματα, Περιβαλλοντικοί Κίνδυνοι και Αντιμετώπισή τους

 

Οικοσυστήματα, Περιβαλλοντικοί Κίνδυνοι και  Αντιμετώπισή τους 
(Ecosystems and Environmental Risks)
Υπεύθυνος: Κεχαγιάς Γ.
Διδάσκοντες: Βλαστός Δ., Τσιάμης Γ., Κεχαγιάς Γ., Κούτσιας Ν., Πανίτσα Μ., Φωτιάδη Α.
Διάρκεια: Από 27/11 έως 15/12

 
Περίγραμμα διδακτέας ύλης (syllabus):
 

ΝΗΣΙΩΤΙΚΑ-ΠΑΡΑΚΤΙΑ-ΒΡΑΧΩΔΗ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ, ανθωπογενεισ επιδρασεισ και κινδυνοι

(Μ. Πανίτσα, 1Χ4)

 

  • Βιοποικιλότητα νησιωτικών οικοσυστημάτων: Χαρακτηριστικά, ιδιαιτερότητες, οικολογία, δυναμική. Νησιωτικά οικοσυστήματα με προτεραιότητα για διατήρηση και προστασία. 
  • Σημαντικά είδη. Ανθρωπογενείς επιδράσεις στην ποικιλότητα οικοσυστημάτων και τοπίου των νησιών.
  • Βιοποικιλότητα παράκτιων οικοσυστημάτων: Χαρακτηριστικά, ιδιαιτερότητες, οικολογία. Ανθρωπογενείς επιδράσεις - αποκατάσταση τοπίου.
  • Βιοποικιλότητα βραχωδών οικοσυστημάτων: Χαρακτηριστικά, ιδιαιτερότητες, οικολογία. Ανθρωπογενείς επιδράσεις - αποκατάσταση τοπίου.

 

Γενετικη ποικιλοτητα, γενετικα τροποποιημενοι οργανισμοι

(Γ. Τσιάμης, 1Χ4 ώρες)

  • Γενετική βιοποικιλότητα: Μέθοδοι μελέτης και εκτίμησης της βιολογικής ποικιλότητας με τη χρήση μοριακών - γενετικών δεικτών.
  • Ανίχνευση, ταυτοποίηση και ποσοτικός προσδιορισμός παθογόνων, παθογόνων καραντίνας και γενετικά τροποποιημένων οργανισμών
  • Μικροβιακή Οικολογία

 

Επιπτώσεις των χημικών ρύπων που ανιχνεύονται στα οικοσυστήματα σε οργανισμούς και στον άνθρωπο

(Δ. Βλαστός, Θεωρία 1Χ4 ώρες, Eργαστήριο 3Χ2 ώρες)

  • Μελέτες επιπτώσεων των χημικών ρύπων που ανιχνεύονται στο περιβάλλον σε οργανισμούς και στον άνθρωπο
  • Ταξινόμηση επικίνδυνων χημικών ουσιών για τον άνθρωπο και το περιβάλλον
  • Δοκιμασίες ελέγχου τοξικότητας και μεταλλαξιγένεσης χημικών ουσιών
  • Αλληλεπιδράσεις τοξικών χημικών ουσιών
  • Σχέση δόσης αποτελέσματος για τις χημικές ουσίες-Αντιμεταλλαξιγόνος και αντιγενοτοξική δράση φυσικών εκχυλισμάτων και ουσιών
  • Μεταβολισμός χημικών ουσιών-ρύπων στους ζωντανούς οργανισμούς-Τοξικοκινητική και τοξικοδυναμική των ξενοβιοτικών ουσιών σε ζωντανούς οργανισμούς
  • Χημικές ουσίες και καρκινογένεση - Ταξινόμηση χημικών ουσιών και άλλων περιβαλλοντικών παραγόντων ως προς την ικανότητα καρκινογένεσης
  • Μέθοδοι ελέγχου και προσδιορισμού γενοτοξικής δράσης χημικών ουσιών και περιβαλλοντικών παραγόντων (Δ. Βλαστός & Δ. Ματθόπουλος, Σεμινάριο και επίδειξη στο εργαστήριο διάρκειας 3Χ2 ώρες)

 

Κλιματική αλλαγή, ακραία καιρικά και κλιματικά φαινόμενα, επιπτώσεις στον άνθρωπο και τα οικοσυστήματα

(Α. Φωτιάδη, 2Χ3 ώρες)

 

  • Πλανητική θέρμανση και κλιματικές μεταβολές (global warming, climate variability): η παρατηρούμενη θέρμανση, η ανθρωπογενής συμβολή σε αυτή, παρατηρούμενες κλιματικές μεταβολές (θερμοκρασία, βροχόπτωση, μέση στάθμη της θάλασσας, χιονοκάλυψη, παγοκάλυψη), κλιματικές μεταβολές στη Μεσόγειο
  • Ακραία καιρικά και κλιματικά φαινόμενα (climate and weather extremes): ακραίες θερμοκρασίες, θερμές εισβολές, καύσωνες, έντονες βροχοπτώσεις, πλημμύρες, ξηρασίες, τροπικοί κυκλώνες, μεταβολές της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας πάνω από την Ευρώπη – η κύμανση του Βορείου Ατλαντικού
  • Επιπτώσεις στον άνθρωπο και στα οικοσυστήματα (assessment of climate change impacts on human beings and natural ecosystems): προβλέψεις των κλιματικών μοντέλων για το μέλλον, επιπτώσεις των κλιματικών μεταβολών (ανθρώπινη υγεία, βιοποικιλότητα, ποιότητα αέρα, πόσιμο νερό, παράκτιες περιοχές, δάση, ερημοποίηση, ασφάλεια τροφής, πολικές περιοχές).
  • Μέτρα αντιμετώπισης (mitigation strategies)
 

ΥΔΑΤΙΝΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ: ΔΟΜΗ, ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ, ΑΠΕΙΛΕΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ  (Κεχαγιάς, 2Χ4 ώρες)

 

  • Τύποι υδάτινων οικοσυστημάτων :  δομή και λειτουργία τους.
  • Βασικά στοιχεία του αβιοτικού περιβάλλοντος και η σημασία τους για τους υδρόβιους οργανισμούς
  • Τύποι ρύπανσης υδάτινων λεκανών και χαρακτηριστικά τους
  • Αποκατάσταση υποβαθμισμένων υδάτινων οικοσυστημάτων
  • Ολοκληρωμένη διαχείριση υδάτινων βιολογικών πόρων

 

ΟΙ ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ, ΦΥΣΙΚΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΕΣ

(Ν. Κούτσιας, 2Χ3 ώρες)

(Το μάθημα δεν θα γίνει λόγω του ότι ο διδάσκων βρίσκεται σ' εκπαιδευτική άδεια για το 2016-17)

  • Οι δασικές πυρκαγιές στη Μεσόγειο. Ιστορία των πυρκαγιών. Τάσεις, χρονικά και χωρικά πρότυπα των πυρκαγιών. Ο ρόλος των πυρκαγιών στη διατήρηση και εξέλιξη των μεσογειακών οικοσυστημάτων και τοπίων. Μεταπυρική διαδοχή της βλάστησης. Προβολή των πυρκαγιών στο μέλλον.
  • Φυσικά γεγονότα, φυσικοί κίνδυνοι και φυσικές καταστροφές. Κλίμακα και φυσικές καταστροφές. Τηλεπισκόπηση και ΓΣΠ φυσικών καταστροφών. Διάκριση κινδύνων και καταστροφών. Γεωλογικοί κίνδυνοι (σεισμοί, κατολισθήσεις, ηφαίστεια), Μετεωρολογικοί/Κλιματικοί κίνδυνοι (ξηρασίες, καταιγίδες, κυκλώνες), Βιοτικοί/Βιολογικοί κίνδυνοι (έντομα, εισβολείς, ασθένειες), Πυρκαγιές, Πλημμύρες. Συστήματα εκτίμησης κινδύνου. Χαρτογράφηση των φαινομένων και εκτίμηση των επιπτώσεων.